Zondag 1 juli 2018 | Job 42

templemenorahWaren Jobs kinderen eigenlijk wel gestorven?

Als ik de Bijbel lees, probeer ik altijd zo eerlijk mogelijk te lezen.
De tekst tot zijn recht te laten komen (en niet te lezen wat ik dénk dat er staat).

Dat deed ik ook nu, en ik ben wellicht iets op het spoor, dat het boek Job best even in een ander licht zet.
Maar eerst ben ik benieuwd wat anderen hier van vinden.

Wat is het geval?

Ik was bezig met de preekvoorbereiding over Job 42.
En toen las ik vers 10, waar staat dat de Here God vermeerderde
al wat Job heeft.

Hé, dacht ik, dat klinkt alsof Jobs bezit niet daadwerkelijk weg was.
De tekst lijkt er vanuit te gaan dat Job zijn kinderen en vee nog hééft,
en dat Job weer verder mag mét zijn kinderen
en dat God het vee (dat er dus nog ís) verdubbelt.

Controle van het Hebreeuws bevestigt dat er niet een verleden tijd staat.
Er kon dus wel eens vanuit gegaan worden dat Job al zijn kinderen en dieren gewoon nog hád!

Toen ben ik deze verzen verder gaan spellen.
Want er staat nog meer.

Vers 10 kan vertaald worden:

God retournéérde (de kinderen en dieren van Job)

Wát retourneerde Hij?

Letterlijk staat er: ‘Jobs gevangenschap’.

Dit vers is vaak vertaald met:

God bracht een keer in Jobs kerkering.

Dan veronderstelt het dat Job zelf gevangen zat (in zijn ellendige situatie).

Maar je kunt dit vers dus ook vertalen dat God retourneerde, hetgeen van Job zich in gevangenschap bevond.
‘Jobs gevangenschap’ kun je immers ook zo vertalen: ‘datgene van Job wat zich in gevangenschap bevond’. Het gevangene van Job. Zijn kinderen en dieren/bezit dus.

Dan gaan we verder naar vers 13.
Dit vers staat in een uitwerking van vers 10.
Opgesomd wordt wat van Job was en hoe dit verdubbeld werd.

Als we  bij zijn kinderen komen, lezen we daar:

Job had 7 zonen en 3 dochters

Dat klinkt alsof het terug verwijst naar Job 1, waar het ook al ging over zijn 7 zonen en 3 dochters.
Alsof het over dezélfde kinderen gaat!
(en geen ”vervangende” kinderen – want zou dat werkelijk bedoeld zijn, dat de 10 overleden kinderen vergeten zouden zijn, en tien nieuwe kinderen alles weer ”goedmaken”? Dat kun je je toch haast niet voorstellen?)

Met die hoop in het hart ben ik Job 1 nog eens goed gaan lezen.
En wat ontdekte ik tot mijn stomme verbazing?
Dat ik altijd over iets heen gelezen heb.
Er stáát namelijk niet dat Jobs kinderen stierven!
En er staat ook niet dat hij al zijn bezit/vee daadwerkelijk verloor.

Er staat enkel dat verschillende boden/engelen (van de satan?) Job allemaal onheilstijdingen kwamen brengen.
Maar nérgens lezen we dit ook echt op feiten gebaseerd is.
Sterker nog, wat stáát er?!
Dit (Job 1 vers 13):

Toen Jobs zonen en dochters op een dag weer in het huis van hun oudste broer zaten te eten en te drinken, kwam er een boodschapper bij Job.

En hierna gaat het verhaal in één adem verder, hoe de boodschappers Job allemaal onheilstijdingen brengen, waaronder het (nepnieuws?) dat Jobs kinderen gestorven waren.
Het lijkt inderdaad nepnieuws, want dit alles werd aan Job bericht: terwijl Jobs kinderen aan het eten en drinken zijn!

Echt nergens staat dat de rampen die Job gemeld werden, ook daadwerkelijk geschied zijn.
En in de Bijbel moet je altijd opletten.
Wat er staat, staat er, en wat er niet staat, staat er niet.

Ik heb nog eens vergelijkbare verhalen opgezocht, bijvoorbeeld het verhaal van de gevangenneming van Lot door de koningen. Dat wordt door een boodschapper aan Abram gemeld. Maar dan is wél eerst door de Bijbel beschreven dat dit ook echt geschied was (geen nepnieuws dus). Zie Genesis 14:13.

Of het verhaal van de dood van Absalom, dat door bodes aan David gemeld wordt (2 Samuël 18). Ook dit wordt eerst feitelijk beschreven.

Maar van de dood van Jobs kinderen lezen we dus NIET.
Sterker nog, de Bijbel vertelt dat die akelige berichten aan Job gedaan werden,
terwijl zijn kinderen zaten te eten en drinken.

Ik ben dit verder nagegaan, wat andere uitleggers hierover hebben gezegd,
en wat kwam ik tegen? Dat de grote Joodse commentator Ramban er eveneens vanuit gaat dat Job niet daadwerkelijk zijn kinderen en vee verloren had.
Hij gaat er eveneens vanuit dat de Bijbel het vast en zeker verteld had als Jobs kinderen daadwerkelijk gestorven waren.
Ramban zegt: de satan had toestemming gekregen om Job te testen.
Die test hield in dat hij een engel van zichzelf (een boze engel dus) Job dit nepnieuws kwam laten brengen. Daarbij had hij Jobs kinderen en vee dus niet gedood, maar hen gevangen genomen, waardoor het leek dat ze er inderdaad niet meer waren.

Dat klopt ook weer helemaal met Job 1 vers 12, waar God zegt tegen de satan:

Al het zijne (van Job, red.) is in je hand.

Daar kan toch inderdaad nooit mee bedoeld zijn dat God zomaar Jobs kinderen aan de satan gaf om ze te doden en hen, ook voor ná de dood, in zíjn handen te laten vallen?
De uitdrukking: ”in je hand” wil eerder zeggen dat hij ze in zijn hand mocht nemen (gevangen nemen) om Job te testen.
Maar Job zelf – daar moest hij vanaf blijven.
En dus ook afblijven van het léven van Jobs kinderen.
Want, zo is het toch altijd al geweest, wie aan iemands kind komt, komt aan hem of haar zelf?
Zowel emotioneel gezien, alsook met het idee van toen: kinderen waren iemands leven en toekomst. Ze lieten ook de naam voortleven.
Vielen iemands kinderen weg, viel iemand zélf eigenlijk weg.

Kortom, alles wijst er veeleer op dat Jobs kinderen bleven leven,
maar wel tijdelijk in de hand van de satan waren gegeven
en gevangen werden gehouden.
(aldus de uitleg van Ramban, met her en der van mijzelf een doorgetrokken lijntje)

En  dan valt dus Job 10:42 (en verder) helemaal op zijn plek, als we daar lezen:

God retourneerde het gevangene van Job.

 

Ik ben erg benieuwd wat jullie van deze uitleg vinden.

 

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s