Opnieuw prachtige overeenkomsten tussen het Hooglied en Johannesevangelie.

In het Hooglied horen we hoe het meisje verrast de stem van haar geliefde hoort:

8
De stem van mijn liefste!
zie, daar komt hij,
springend over de bergen,
huppelend over de heuvels.

Het -verwacht of onverwacht- horen van de stem van een geliefd persoon doet veel met je.
Het roept allerlei gevoelens wakker:
vertrouwen
enthousiasme
blijdschap
ontspanning
overgave

Dit alles zien we althans gebeuren in het meisje.
Ze zat ‘gevangen’.
In de winter, de stortregen.
Dit kan ook een beeld zijn voor gevoelens of andere zaken/situaties waarin een mens gevangen kan zitten.

Maar… zegt het meisje tegen zichzelf:

10
aanheffen zal mijn liefste
en tot mij zeggen:
sta op, ga mee, vriendin van mij, mijn schone,
en ga toch mee!
11
want zie, de winter is vergangen;
de stortregen trok weg, is gegaan;

En dan volgen er allerlei prachtige uitnodigende beelden,
die we wel herkennen nu ook bij ons het voorjaar echt begonnen is!

12
de bloemen laten zich zien op het land,
de zangtijd is aangebroken
de stem van de tortel
is weer te horen in ons land;
13
de vijg heeft haar eerste vruchtjes gezet,
de wijnstokken in bloei
geven geur;
sta op, ga mee, mijn vriendin, mijn schone,
ga toch mee!

En dan wordt ook nog eens in andere beelden beschreven
hoe het meisje zich al bij voorbaat uitgenodigd voelt om
tevoorschijn te komen uit wat haar gekluisterd houdt:

14
duifje van mij
in de spleten van de rots,
verborgen in de bergwand,
laat mij je aanzicht zien,
laat me horen je stem,
want je stem is zo zoet
en je aanzicht is prachtig!

Tegelijk durft ze niet zomaar tevoorschijn te komen.
Ook al hoort ze de vertrouwde stem van haar vriend,
tegelijk is ze zich bewust van het gevaar:
de vossen.
Ze zegt:

15
vangt voor ons de vossen,
de kleine vossen
die wijngaarden verderven,
en onze wijngaarden staan in bloei.

‘Wijngaard’ is hier het beeld voor het levensgeluk, het bloeien van de liefde.
Dit wordt door ‘vossen’ bedreigd.
Wanneer de vossen gevangen zijn, kan de wijngaard echter gaan bloeien.

Tenslotte eindigt het meisje met vertrouwen,
dat geen vos, geen macht ter wereld de liefde tussen haar en haar vriend kan bedreigen:

16
Mijn liefste is van mij
en ik ben van hem
die als herder weidt tussen de leliën;
17
voordat aanwaait de dag
en de schaduwen zullen vluchten:
draai je om, wil lijken, liefste, op een gazal
of op een bokje van een hinde
op de bergen van Bater!

Mooi in dit laatste stukje is de zekerheid dat de geliefden van elkaar zijn!

Tot zover het Hooglied.

Wanneer we uit het Johannesevangelie lezen, zijn de gelijkenissen opnieuw opvallend.
Ik zet ze hieronder op een rij, en daarna vetgedrukt in de tekst van het Johannesevangelie, met daarna nog enkele conclusies. Maar nu eerst de overeenkomsten:

– het horen van de stem
– het naar buiten komen nu het vertrouwd is
– het gevaar van de vossen / de wolven, dieven, rovers
– de herder die liefde en veiligheid biedt
– het van elkaar zijn

Johannes 10: 1-16

1
Amen, amen, ik zeg u:
wie niet door de deur binnenkomt
in de hof van de schapen,-
nee, elders inklimt,
híj is een dief, een rover;

2
maar die door de deur binnenkomt
is de herder van de schapen;

3
voor hem doet de deurwachter open en
de schapen horen naar zijn stem;
hij roept zijn schapen bij name
en leidt ze naar buiten;

4
wanneer hij de zijne
alle heeft uitgedreven
trekt hij vóór ze uit;
en de schapen volgen hem,
omdat ze weten: het is zijn stem;

5
maar een vreemde volgen ze beslist niet,
nee, ze zullen voor hem vluchten
omdat ze van de stem van de vreemden
niet weten!

6
In deze beeldspraak zegt Jezus het hun,
maar zíj herkennen niet wat het is
dat hij tot hen heeft uitgesproken.

7
Dan zegt Jezus wéér:
amen, amen, ik zeg u:
ík ben
voor de schapen de deur;

8
allen die vóór mij zijn gekomen
zijn dieven en rovers;
nee, naar hen hebben de schapen
niet gehoord;

9
ík ben
de deur:
als iemand door mij binnenkomt
zal hij gered worden:
hij zal binnenkomen en uittrekken
en weide vinden;

10
de dief
komt voor niets anders dan stelen
en slachten:
om verloren te laten gaan;
ík ben gekomen opdat zij leven hebben
en overvloed hebben!–

11
ík ben
de góede herder;
de goede herder zet zijn lijf-en-ziel in
voor de schapen;

12
de huurling, die geen echte herder is,
van wie het de eigen schapen niet zijn,
is toeschouwer als de wolf komt:
hij laat de schapen achter
en vlucht;
de wolf grijpt ze en verscheurt ze;

13
omdat hij een huurling is
en het hem niet kan schelen
met de schapen;

14
ík ben
de goede herder:
ik kén de mijne en de mijne kennen mij,-

15
zoals de Vader mij kent
en ook ík de Vader ken;
en ik zet lijf-en-ziel in voor de schapen;

16
ook andere schapen heb ik
die niet van deze hof zijn:
ook die moet ik leiden,-
ze zullen horen naar mijn stem
en het zal worden: één kudde, één herder;

Kortom, niemand minder dan Jezus zélf belijdt hier in de taal van het Hooglied
zijn liefde voor de kudde.
Dat betekent in de Bijbel altijd: Israel!
Hij is hierin één met de Vader, Israels God.
Ook hier weer wordt duidelijk hoeveel God van Israel houdt.

Tegelijk zijn er ook nog andere schapen die bij de kudde mogen:
daarmee zouden wel eens de volkeren bedoeld kunnen zijn.

Mooi is het voor ons als hoorders om te zien en weten hoezeer Israel door God/Jezus geliefd is,
en ook hoe Hij op zoek is naar de volkeren: ook die mogen bij Hem horen.
Dat mag ook ons uitnodigen om te leven in vertrouwen.
Om ‘tevoorschijn’ te komen voor Hem.
Om te genieten van ‘de weide’ en te genieten van al het goede:
dat is ook nu de prachtige voorjaarsbloesem die Hij ons geeft!

Als je ze ziet, in het bijzonder spreek ik nu even tot de Betuwenaren onder ons:
geniet ervan en denk aan Hem!

Hier tenslotte nog een mooi plaatje, met een ”kudde” wandelaars die geniet van de bloesem langs de Linge.