Zoals in veel landen rond de Middellandse Zee was/is een bruiloft in Israël een uiterst vreugdevol gebeuren, dat met zeer velen uitbundig gevierd wordt.
Nu was er een bruiloft te Kana, in Galilea.
En de moeder van Jezus was daar, vertelt de evangelist Johannes.
Maar, ook Jezus was geroepen!
Ook Hij was erbij betrokken, als gast.
Het woordje ‘maar’ suggereert dat dat niet vanzelf sprak.
En inderdaad: zien wij Jezus vaak niet als Iemand, meer voor als het niet meer gaat?
Iemand die je erbij haalt als je in de nood verkeert.
Dit bruidspaar had Jezus echter betrokken bij het hóógtepunt van hun leven:
hun huwelijk.
En daar was Jezus; daar wil Hij ook zijn bij ons:
als een goede Gast juist ook daar waar het leven vreugdevol is.
Vergeet Hem niet als het je goed gaat!
Waarom werden er in Israël gasten uitgenodigd op een bruiloft?
Heel specifiek: om de bruid vreugde te bereiden!
Om haar draait het, net als bij onze bruiloften:
de bruid springt eruit, veelal in een prachtige creatie gehuld.
De bruidegom mag er uiteraard ook wezen,
maar haalt het bij lange na niet bij zijn eega.
Uit de tijd van Jezus is ons een humoristisch versje bekend
dat de bruid toegezongen werd:
Ook zonder poeder
ook zonder verf
en zonder golvend kapsel
is zij nog steeds een gracieuze gazelle!
Waren deze woorden bedoeld om de bruid te overtuigen van haar schoonheid-in-zichzelf
of moesten ze de bruidegom helpen om de laatste restjes eventuele twijfel over zijn keuze
als sneeuw voor de zon te doen verdwijnen?
Hoe het ook zij:
met zulke woorden kan de dag natuurlijk niet meer stuk,
en dat was ook de bedoeling.
Als je je dit alles realiseert,
is het bijzonder te bedenken dat er nergens in deze vertelling van Johannes
een bruid genoemd wordt.
Ze was er natuurlijk wel degelijk,
maar Johannes wil ons iets laten zien, denk ik,
wat rondóm haar speelde,
voor haar verborgen, achter de schermen.
Want het dreigde mis te gaan op deze bruiloft.
De wijn was op.
De drank die het hart verheugt.
De bron van de vreugde was weg.
En daarmee de vreugde voor de bruid…
Ook in ons leven kan dat zo zijn.
De bron van je vreugde is weg.
Zorgen, moeite of verdriet
ze zijn zo sterk geworden
dat de glans van het leven af is.
Ik denk dat dit verhaal ons hier iets wil laten zien.
Ook al is dit zo, er gebeurt tóch iets rondom je
waardoor je gedragen zult worden.
Er is namelijk iemand die doorheeft wat er mis is.
De moeder van Jezus,
zij merkt op wat er aan de hand is:
de wijn is op.
Wat is dat waardevol,
als er iemand is die ziet wat er aan de hand is
wat jou scheelt.
En die dat namens jou tegen Jezus zegt:
”Heer, daar en daar, bij die en die,
gaat het niet goed.”
Iemand die voor je bidt.
Of jij bent zelf diegene die dat voor een ander doet.
Het gebeurt achter de schermen
in het verborgene voor de bruid.
Maar het wordt door Jezus opgepakt.
Al stelt zijn antwoord ons op het eerste gezicht misschien teleur:
Mijn tijd is nog niet gekomen!
Hij zegt: de definitieve oplossing breng Ik nu nog niet.
Die tijd is nog niet aangebroken.
Dat is iets wat wij goed moeten onthouden bij ons bidden voor elkaar:
je hoopt natuurlijk van harte dat de Here Jezus er iets mee doet
dat alles goed komt.
Maar lang niet altijd zien we dat gebeuren.
Hoe we ook bidden.
Hoeveel we ook in Hem geloven.
We leven nog in een tijd waarin het Koninkrijk van God nog niet is doorgebroken.
Mijn tijd is nog niet gekomen –
met deze woorden antwoordde Jezus Maria.
Zij liet zich hierdoor echter niet uit het veld slaan.
Integendeel, haar vertrouwen op Hem was rotsvast.
Wat Hij u ook zegt, doe dat! zei ze tegen de bedienden.
Maria is er van overtuigd:
ook al leven we nog in de tussentijd
in afwachting van het Koninkrijk,
er is wel degelijk hoop!
Laat je geloof niet los,
maar dóe – wat Hij je zegt.
Zo zou het best wel eens kunnen zijn dat er een wondere kracht gaat werken,
ook al is het misschien nog voorlopig
en onvolmaakt.
De dienaren hadden dit goed in hun oren geknoopt.
En toen die wonderlijke opdracht kwam om zes enorme watervaten te vullen
en de ceremoniemeester daarvan te laten proeven
(wie zou zoiets serieus doen?)
bleek dat Maria gelijk had:
wie doet wat Jezus zegt, komt niet beschaamd uit!
Zij vulden de vaten, tot de ránd.
Ze namen hun taak serieus.
Tot aan de rand: dat is niet halfjes, niet karig,
maar maximaal,
vol verwachting, gedreven, zichzelf helemaal gevend.
Weet hebbend van die Heer die onze Herder is
en die onze beker ook tot aan de rand vult
en daar zelfs nog overheen.
Mijn beker vloeit over, zegt David in Psalm 23
als God aan het schenken is geslagen.
Zo is dit verhaal ook een oproep
om ”maximaal” te leven.
Om je volledig te geven aan God en je naaste.
In het vertrouwen dat er door Hem iets goeds mee gedaan zal worden.
Ik vind dit een prachtig, hoopvol verhaal.
Het laats ons zien, als wij iets moois, hoopvols meemaken,
dat het wel eens kon wezen dat Hij, de Here Jezus,
achter de schermen voor ons bezig is!
Dat er misschien wel voor ons gebeden is.
Het laat de mens bij wie de vreugde helemaal weg is vermoeden
dat er in en ondanks alles toch nog wel eens iets goeds kon geschieden.
Ook al zie je het nu nog niet helemaal gebeuren.
Het is en blijft een teken, zegt Johannes.
Niet minder, maar ook niet meer.
Maar wel…: een teken van iets dat zál komen!
Daarmee eindigt het verhaal.
Want als de ceremoniemeester
(degene die zeer dicht bij de bruid staat)
verwonderd vaststelt dat deze wijn zéér goed is
(en dus de vreugde voor de bruid helemaal terug zal brengen)
dan zegt hij tegen de bruidegom
(die er waarschijnlijk al helemaal niets van snapte!):
Jij hebt – tegen alle gewoontes in – de beste wijn tot het laatst bewaard.
Met deze humor eindigt het verhaal.
Een bruidegom die aangesproken wordt op iets
waar hij helemaal niets van afweet,
Alles is ook compleet buiten hem om gegaan.
Maar die dienaren,
zij die het geheim wél wisten (vers 9!),
zij die getrouw en vol overgave deden wat Jezus van hen vroeg,
en Zijn kracht zo de ruimte gaven,
zij zullen elkaar een knipoogje hebben gegeven!
En ook wij mogen elkaar, temidden van alles van het leven,
van licht en donker,
ook dit knipoogje geven aan elkaar.
Wetend:
Hij is er!
En Hij maakt – in het verborgene – van water… wijn!
De vreugde voor de bruid
die is en blijft in Zijn handen bewaard.
Want ook Hij heeft haar lief
en gunt haar de opperste vreugde.
En als je nou weet dat in de taal van de Bijbel met de bruid ook de gemeente bedoeld is
uit Israël,
en uit alle volkeren op aarde,
ook u, jij, ik, en de mens voor wie jij bidt,
als je dat bedenkt,
dan krijgt dat grappige versje over de bruid een heel diepe betekenis:
Ook zonder poeder,
zonder verf
zonder golvend kapsel
zijn wij Zijn geliefden
houdt Hij ons vast.
Hij,
de Verborgene
onze Bruidegom
Hij gaf zijn eigen bloed
tot onze redding.
Opdat door alle nood en dood
toch…
de vreugde zál overwinnen
en eens volmaakt zal zijn.
De beste wijn wordt nog bewaard,
in hemelse kruiken.
Om eens royaal geschonken te worden.